Hoe een simpele playlist maken onverwacht de familiebanden versterkte

Maak er een familieplaylist van

Ik blogde er al eens eerder over: als ik ’s avonds met mijn kinderen aan het koken of afwassen ben, zetten we standaard één van hun playlists op. Ik geniet er nog elke keer van.
Dit zijn van die echt waardevolle momenten, die ertoe doen in het leven – momenten waar je later met een glimlach op terugkijkt.

We zingen soms mee, ieder op z’n eigen manier: Milan kent alle teksten letterlijk uit zijn hoofd en heeft een mooie stem met groot bereik. Ik zing sommige liedjes mee, andere neurie ik half, en Elissa beweegt er lekker bij. Soms praten we ondertussen over muziek – waarom een nummer hen raakt of welke herinnering erbij hoort. En soms nemen de gesprekken ineens een andere afslag: naar school, vrienden, plannen voor de toekomst of juist grote levensvragen.

Er zijn ook momenten waarop we gewoon stil zijn. Alleen maar luisteren. En dat is minstens zo fijn: die ontspanning, het gevoel dat het goed is zoals het is. Veel ouders zullen het herkennen: dat je juist tijdens die gewone, kleine momenten de diepste verbinding voelt.

Ik vroeg mijn kinderen hun playlists met me te delen, zodat ik ook kan luisteren als ze niet thuis zijn. Dan hoor ik hun muziek, maar voel ik tegelijk hún aanwezigheid. Een nummer brengt me terug naar een grappig gesprek, een geur in de keuken, of dat moment waarop hun lach door het huis klonk. En ook die warme vriendschappelijkheid tussen mijn pubers – die het in deze fase zó goed met elkaar kunnen vinden – maakt me dankbaar.

> Lees ook: 3 Verrassende dingen die ik leerde van mijn dochter van 13

De familiedag – van traditie naar verbinding

Twee maanden geleden was het tijd voor onze tweejaarlijkse familiedag. Jarenlang hadden mijn ooms en tantes dat georganiseerd, maar nu wilden ze het stokje doorgeven aan de jongere generatie. Logisch: wij zijn nu volwassen, met banen, gezinnen en verantwoordelijkheden.

Ik was meteen enthousiast toen ik gevraagd werd om mee te organiseren, samen met twee neven en een nicht. De familiedag had een paar jaar stilgelegen en ik miste hem. Het zijn van die dagen waarop je beseft dat familie veel meer is dan een verzameling rollen – vader, moeder, broer, zus, oom, tante, neef, nicht. Het zijn mensen met verhalen, eigenaardigheden, talenten en dromen. En ergens herken je al die stukjes ook in jezelf of je kinderen. Dat geeft een warm gevoel van verbinding, ook al zie je elkaar niet vaak.

Ik wilde dat de familiedag méér zou zijn dan alleen gezellig bijpraten. Dus voegde ik aan de traditionele speurtocht een nieuw element toe: persoonlijke vragen.

Persoonlijke vragen die verbinden

Wat zijn je dromen? Welke reis staat nog op je verlanglijst? Wie inspireert je? Wat is je mooiste herinnering? En – ook leuk – wat is je guilty-pleasure-film of favoriete tv-programma?

We hingen de antwoorden op zodat iedereen kon meelezen. Het zorgde voor een verrassende dynamiek. Je zag ineens kanten van je neef of tante die je nooit had gekend. Het bracht gesprekken op gang die verder gingen dan het gebruikelijke “hoe gaat het met jou?”.

Het ontstaan van een familieplaylist

Misschien wel het leukste idee van die dag: de familieplaylist.
Iedereen mocht drie tot vijf nummers toevoegen. Het leverde een heerlijke, bontgekleurde lijst op – van de klassiekers van mijn vader en zijn broers (David Bowie, Bob Dylan, Leonard Cohen) tot moderne pop, zwoele jazz, vrolijke zomerhits en zelfs een paar verrassende keuzes. Uiteindelijk werd het een playlist van bijna zes uur.

Tijdens de dag draaiden we de lijst doorlopend. De muziek vormde de perfecte achtergrond: vrolijk, herkenbaar, soms hilarisch. Nummers waarbij mijn nichtje me ondeugend aankeek, en liedjes waarbij mijn vader stil glimlachte of me een knipoog gaf – herinneringen aan zijn jeugd en aan een bijzondere vakantie met ons.

Eerlijk gezegd dacht ik dat het daarbij zou blijven. Zo’n playlist is leuk voor één dag, daarna verdwijnt hij vaak in de vergetelheid. Toch zette ik hem weken later opnieuw op, gewoon uit nieuwsgierigheid.

Tot mijn verrassing bleef ik luisteren. Niet elk nummer was mijn smaak, maar dat maakte niet uit. Want ik hoorde mijn familie erin. Ik zag beelden voor me van hoe ze vroeger waren – en hoe ze nog steeds in elkaar zitten. De playlist bracht de sfeer van die dag weer helemaal terug.

“Fout nummer hè? Maar daarom vind ik het zo leuk.”
— Een nichtje over het nummer Pretty People

Muziek als brug tussen generaties

Het mooie was dat de playlist iets liet zien wat we vaak vergeten: dat er geen onoverbrugbare kloof is tussen generaties.
Soms lijkt het alsof je ouders, ooms en tantes alles al hebben doorgemaakt, en dat zij nu beschouwend – en een beetje ‘wetend’ – naar de jongere generaties kijken. Terwijl jij nog midden in het zoeken en proberen zit.

Herinneringen die blijven klinken

Maar als ik Bowie of R.E.M. hoor, zie ik mijn vader en zijn broers als jonge twintigers vol bravoure. Ik herinner me hun motoren – veel te luid, veel te stoer – en hoe mijn broertje en ik met onze vingers in de oren stonden. Hoe ze hun zussen één voor één in de volle regenton of besneeuwde coniferen zetten. Of hoe ze ons als kinderen probeerden te laten geloven dat ijsjesstokjes in de grond weer nieuwe ijsjes zouden laten groeien.

Ik besef dan: zij hebben óók gestunteld, gezocht, getwijfeld.
Ook zij hadden hún manieren om vrijheid te ontdekken, hun eigenheid te ontwikkelen. En ergens in hen – vermoedelijk niet ver onder het grijze haar – zit die speelsheid nog steeds. Muziek haalt die kant naar boven. Het herinnert me eraan dat we allemaal onderweg zijn, in welke levensfase dan ook.

“Als je je roots kent, begrijp je jezelf beter – en sta je steviger in dit leven.”

Van playlist naar verhalenboek

Die playlist bracht me terug naar een TED-talk die ik jaren geleden zag: kinderen die hun familiegeschiedenis kennen, zijn veerkrachtiger. Ze voelen zich geworteld, omdat ze weten waar ze vandaan komen.

Dat inspireerde me destijds om mijn opa en oma van moederskant te interviewen. Ik maakte er een soort sprookjesboek van – echt gebeurd, maar geschreven alsof zij het zelf vertellen. Over de blikseminslag die het huis van mijn oma in brand zette toen ze één jaar oud was. Over de kilometers die mijn opa moest lopen om naar school te komen, en hoe protestantse kinderen hem onderweg plaagden omdat hij katholiek was. Over liefde, verlies, doorzettingsvermogen, en ook over humor en ondeugendheid.

Het werd een dierbaar document. Een boek waarmee mijn oma, die gelukkig nog leeft, haar geschiedenis herbeleeft – en dat mijn kinderen lezen, en later misschien hun kinderen. Een tastbare manier om te begrijpen waar we vandaan komen.

Tijdens de laatste familiedag bladerde ik ook door de fotoboeken van mijn vaders familie. Mijn oma en opa kan ik helaas niet meer interviewen, maar de verhalen van mijn vader, ooms en tantes zijn er nog wel. En ik weet nu al: als ik dat boek ooit schrijf, speelt de familieplaylist op de achtergrond.

Muziek, verhalen en verbinding

Wat begon als iets kleins – het afspelen van playlists tijdens het koken – groeide uit tot een groter inzicht: muziek en verhalen zijn bronnen van verbinding. Ze maken zichtbaar wat generaties bindt, geven woorden aan herinneringen en versterken het gevoel dat je onderdeel bent van iets groters.

En precies dat gun ik mijn kinderen: weten waar je vandaan komt.
Je roots kennen, de verhalen horen, de muziek beleven. Want juist dát maakt je steviger, veerkrachtiger en vrijer om je eigen pad te kiezen.

> Verder lezen over veerkracht en verbinding

• Kleine stappen, groot resultaat – hoe consequent zijn meer oplevert dan perfectie

• Oefenen met voluit jezelf zijn – ontdek de kracht van jouw kleurrijke eigenheid

Samenvatting – de lessen van deze familieplaylist

• Wie zijn familiegeschiedenis kent, staat steviger en veerkrachtiger in het leven.

• Muziek is een prachtige sleutel tot herinneringen én verbinding.

• Een playlist kan onverwacht een brug slaan tussen generaties.

• Verhalen maken families tastbaar en geven diepte.

• Kwetsbaarheid delen schept nabijheid.

Growing Parents = Growing Kids

Maak ook eens een familieplaylist. Vraag iedereen om een paar nummers toe te voegen, of stel tijdens een familieavond vragen over dromen, herinneringen en inspiraties. Ontdek hoe muziek en verhalen niet alleen herinneringen oproepen, maar ook verbinding scheppen – en geef je kinderen zo bodem waar ze op kunnen bouwen.