Met een Growth Mindset naar de skatebaan - dankzij deze 4 tips zien mijn kinderen vallen niet meer als falen, maar als leren

Het is Coronatijd. Dat betekent veel binnen zijn en thuis leren. Maar voor Milan en Elissa betekent het sinds kort ook buiten leren: skaten en stuntsteppen.

Vier weken geleden stonden ze nog bibberend en met “ik durf het niet, ik vind het te eng, ik ben bang dat ik heel hard ga vallen, ik wil weer naar huis” op de skatebaan bij ons in de buurt.

Maar nu racen ze de baan over, nemen hobbels, maken sprongen en vermaken zich er uren achtereen (uiteraard op de rustige momenten).

En dat doordat ik een paar jaar geleden hoorde over Growth Mindset versus Fixed Mindset. Daardoor kan ik hen nu al kan leren wat ik zelf pas als volwassene heb geleerd.

Ik heb al vaker geblogd over hoe ik Milan en Elissa (en tegelijk mezelf) help een Growth Mindset te ontwikkelen; door die kennis te vertalen naar de situatie en uitdagingen van dat moment. Deze keer op de skatebaan. Mooi om te merken hoe ze die mindset zich steeds meer eigen maken, daardoor steeds meer plezier krijgen in leren. En dat hun angst voor fouten maken afneemt.

Bang om te falen

Als kind hield ik ook van skaten. Maar na een paar vervelende vallen durfde ik niet meer. En stopte ik met skaten. En zo ging het met meer dingen: ik probeerde iets nieuws, maar als het niet in een keer goed ging, gaf ik het al snel op. Ik dacht dat ik het niet kon, dat ik hier geen talent voor had. Dat het dus zinloos, of zelfs gênant was om het überhaupt te proberen. Toen ik volwassen was, realiseerde ik me hoeveel leuks ik mezelf daarmee heb ontzegd. Zo jammer!

Een Fixed mindset belemmert je capaciteiten

Wat ik had (of misschien nog steeds meer heb dan ik wil) is een Fixed Mindset (of Statische Mindset): de overtuiging dat je capaciteiten en talent vaststaan. Je kúnt iets (meteen), of je kunt het níet (en zult het ook nooit leren, dus elke moeite die je doet is verspilde energie). En dankzij die mindset, wordt het een self fulfilling prophecy: je bent er van overtuigd dat het je toch niet zal lukken, en daardoor probeer je het niet echt, zet je na de eerste mislukkingen niet door, en gaat het je inderdaad ook niet lukken. Uitdagingen zie je dan als een risico: om te falen. Dus die ga je het liefst uit de weg, hou je het bij wat je al kunt.

Growth mindset vergroot je talent en IQ

Gelukkig hoeft het helemaal niet zo te gaan! Vaardigheden, talent en IQ blijken namelijk niet vaststaand te zijn: door te oefenen en door te zetten, kun je je vaardigheden, je talent én je IQ vergroten. Maar om te wíllen oefenen en het nut van doorzetten te zien, is een Growth Mindset (Groei Mindset) van belang: het geloof dat je brein flexibel is, oneindig veel kan leren, als het maar uitgedaagd wordt.

De fun van fouten maken

Fouten maken is dan niet langer falen, maar een mogelijkheid om te oefenen en beter te worden, nieuwe inzichten te krijgen, en eventueel hier hulp bij te vragen van mensen die het al beter kunnen. Moeilijke opdrachten zijn dan niet langer risicovol (want oordelend over je capaciteiten), maar uitnodigingen om jezelf te ontwikkelen en steeds beter te worden.

Het ontwikkelen van een Growth Mindset

Deze 4 tips hielpen Milan en Elissa om over hun angst voor fouten maken en zich onhandig voelen heen te stappen, en te gaan genieten van het leerproces.

1. Realiseer je dat ook die coole skaters als beginner zijn begonnen: Als Elissa en Milan verzuchten “Wat zijn die skaters toch goed! Dat kan ik nooit!” vraag ik hen: “Stel je eens voor hoe deze coole skaters er 18 jaar geleden uitzagen. Wat deden ze toen?” Elissa grinnikt: “Toen leerden ze net lopen denk ik. En vielen ze de hele tijd”.“En hoe zou hun eerste keer skaten of skateboarden zijn gegaan? En als ze nieuwe trucs leren?” Even denkt ze na. Dan lichten haar ogen op terwijl ze antwoord geeft: “Ik denk dat ze het wel heel moeilijk vonden en net zo vaak vielen als wij doen.” En inderdaad zien ze die skaters met grote regelmaat vallen. En weer opstaan. En de trucs (inclusief vallen) eindeloos vaak herhalen.

   Als Milan na een stunt onderuit gaat en zich bezeert, twijfelt hij even of hij het bijltje erbij neer zal gooien. Maar even verderop ziet hij een skater vallen en weer opstaan. Ook hij staat zonder morren weer op en gaat verder met oefenen. Aan het eind van de 2 uur skaten vertellen ze vol trots hoe vaak ze zijn gevallen, weer opgestaan en wat ze inmiddels hebben geleerd.

2. Doe het in kleine stapjes: Als Milan en Elissa verzuchten hoe moeilijk de stunts van die anderen zijn, zeg ik ze dat ze het vergelijken lekker los mogen laten. Ik vraag ze wat ze al wél durven. En wat vervolgens een leuk stapje daar bovenop is. Want ook voor die goede skaters werkt het zo: steeds een klein beetje moeilijker.
   Elissa kiest voor een heuveltje waar ze halverwege op gaat staan en vandaar voorzichtig op haar skates naar beneden rijdt. Milan probeert een sprongetje te maken met z’n stuntstep. Ze oefenen en oefenen, en zodra ze het onder de knie beginnen te krijgen, maken ze de uitdaging weer een klein stukje moeilijker.

3. Zie oefenen als paadjes maken: Milan en Elissa zijn inmiddels gewend dat ik nieuwe dingen leren vaak vergelijk met een graspaadje; na één keer over het gras lopen, zie je niets. Maar als je 20 keer over hetzelfde paadje bent gelopen, wordt het steeds makkelijker om het terug te vinden en gaat het eroverheen lopen steeds soepeler. Zo werkt het ook met leren. Als je maar vaak genoeg oefent, gaat je lijf of hoofd het steeds makkelijker vinden.Na een aantal dagen laat Elissa me trots zien hoe ze nu soepel vanaf de top van de heuvel af weet te rijden en Milan hoe hij met flinke vaart van een drempel af springt. Twee weken later is hun snelheid verdubbeld en zijn ze voorzichtig aan het oefenen op de halfpipe.

4. Geef complimenten over het doorzettingsvermogen, niet over het resultaat: Ik vergis me hier nog regelmatig in, omdat we zo gewend zijn complimenten te geven voor resultaten. Maar het werkt averechts als je groei mindset wilt bevorderen, onder andere omdat het je bang maakt voor het maken van fouten. Je bevordert hun leergierigheid door de inzet en het doorzettingsvermogen te complimenteren.
   Dus ik zeg Elissa en Milan hoe knap ik het vind dat ze ondanks hun angst en pijnlijke vallen hebben doorzet, dat ze daardoor nu weer meer kunnen, en dat ik benieuwd ben wat ze morgen gaan leren. Met glimmende ogen zeggen ze dat ze daar ook benieuwd naar zijn en hoeveel zin ze er al in hebben.

Nieuwe uitdagingen

Sinds afgelopen weekend is de skatebaan helaas dicht, maar nu maken we dagelijks een wandeling en zoeken we nieuwe uitdagingen: over putten heen springen, van stoepen af springen, op één been skaten. En keer op keer lichten hun ogen op: “Ik had niet verwacht dat we dit zouden kunnen! Ik ben benieuwd wat we volgende week erbij zullen hebben geleerd!”