Lange-termijn- versus korte-termijn-ouderschap - Los je het probleem van je kind voor hem op (omdat je zoveel van hem houdt, of omdat het gewoon sneller gaat), of geef je hem de kans het zelf op te lossen, en zo steeds zelfstandiger te worden?
Ik krijg ’s avonds een appje van Milan. Hij is bij z’n vader, heeft morgenochtend z’n fiets nodig omdat hij op woensdagen naar een andere schoollocatie moet, maar hij kan z’n fietssleutel niet vinden. Of die misschien bij mij ligt, en of ik hem kan helpen het probleem op te lossen.
OPGROEIENZELFVERTROUWENOPVOEDEN
9/25/20193 min read


Die fietssleutel heeft twee vaste opbergplekken; vastgemaakt aan z’n schooltas, of hangend aan zijn kapstokhaak. Elke keer als ik z’n sleutel ergens anders zie zwerven, zeg ik hem die op een van die vaste plekken op te ruimen. Dat laat ik hem bewust zelf doen – in plaats van het voor hem op te ruimen – zodat het voor hem steeds meer een gewoonte zal worden, en hij de sleutel steeds minder vaak kwijt zal zijn. Hij denkt er inmiddels met regelmaat aan. Maar soms ook niet. En tja, waar ligt ‘ie dan?…
“Kun jij dit probleem voor mij oplossen?”
’s Ochtends komt hij voor schooltijd nog even bij mijn huis langs, om samen te zoeken. Maar de sleutel blijft onvindbaar. Z’n vader zal hem naar school brengen. “Maar mam, hoe moet ik nu thuis komen? Kun jij me op komen halen?” Normaliter fietst hij zelf naar huis, maar tja, dat gaat nu niet. En ik moet z’n zusje rond dezelfde tijd op een andere locatie ophalen. Het zou net lukken qua tijd. Ik sta op het punt om “is goed” te zeggen, – problem solved! – maar het lukt me om even niet te antwoorden en in plaats daarvan over het effect ervan na te denken. Want ineens besef ik me; dan ben ík zíjn probleem voor hém aan het oplossen. En aangezien hij dan op geen enkele manier ‘op de blaren hoeft te zitten’ zal dit hele voorval weinig indruk op hem maken, snel vergeten worden, en zal hij er daardoor weinig van leren. Dus dan zorg ik voor een snelle maar ook korte-termijn-oplossing, in plaats van voor een lange-termijn-oplossing waar hij blijvend wat aan heeft (en ik ook).
Ouderschap: je kind helpen steeds beter zichzelf te redden
Ik zie ouderschap als het zo ondersteunen van je kinderen bij het opgroeien, dat ze zelfverzekerd en zelfstandig te worden. Doe je dat door ze voor alle problemen te behoeden? Door hun problemen – vanuit die grote ouderliefde – voor hen op te lossen?
Of doe je dat door hen de kans te geven (zoveel als zij aan kunnen) tegen probleempjes aan te lopen en ze die zelf op te laten lossen? Waarbij ze weten dat ik er voor ze ben om ze te helpen en steunen als ze dat nódig hebben.
“Kun je zelf een oplossing bedenken?”
Ik vertel Milan over mijn visie op ouderschap - kinderen helpen groeien in zelfstandigheid - en vraag hem vervolgens of hij een andere oplossing kan bedenken.
“Ik kan met de metro naar huis komen. Dat durf ik wel. Dan moet ik alleen eerst bij Rotterdam Centraal zien te komen. Maar volgens mij gaat er een bus.” Ik vraag hem of hij deze oplossing ziet zitten. Ik vind het zelf stiekem best een beetje spannend, maar hij is 11, hij heeft aardig wat OV reiservaring, hij is inventief, hij kent centrum Rotterdam behoorlijk goed, en hij is niet bang om indien nodig om hulp te vragen. Hij kan dit. Sterker nog; ik denk dat als hij dit doen, het z’n zelfvertrouwen en gevoel van zelfstandigheid juist gaat sterken. Rustig zegt hij “ja hoor, geen probleem”.
Best spannend, dat loslaten
Om 12:00 belt hij vanaf de andere schoollocatie (via whatsapp; hij heeft geen beltegoed, maar daar is wifi) dat hij vertrekt. Het half uur daarna vind ik het best spannend, want hij is nog nooit eerder alleen met een bus gegaan en hij is niet bereikbaar. Plus: het gangenstelsel van de Rotterdamse metro is niet overal even overzichtelijk. Maar aan de andere kant; hij heeft al vaak genoeg met het OV gereisd, ik heb Milan en Elissa altijd zelf op de borden laten kijken waardoor ze aardig snappen hoe het werkt. Het komt vast goed. En anders weet ‘ie me te bereiken, met z’n eigen telefoon (in de metro is wel wifi), of met die van iemand anders.
Ze kunnen vaak meer dan je denkt
Om 12:30 word ik gebeld. Milan. Ik ben nog even bang dat belt omdat hij de weg kwijt is. “Ha Milan. Waar ben je?” En met een superrelaxte stem krijg ik antwoord. “Gewoon. Thuis.” Haha, ik vind mezelf een behoorlijk relaxte moeder, heb veel vertrouwen in m’n kinderen, geef ze veel ruimte om dingen zelf te proberen en fouten te maken, en maak me niet snel zorgen. Maar ook ik maak me soms zorgen om niks…
Goed voorbereid op de toekomst
Nu de rest van het probleem nog oplossen: zorgen dat de fiets weer klaar is voor gebruik. Ik vraag Milan wat er nog moet gebeuren. “Eh, het slot eraf zien te krijgen, een nieuw slot kopen en dat erop zetten denk ik”. “En, wanneer zullen we dat gaan doen?” vraag ik hem. Hij denkt even na. Vrijdagmiddag? Prima plan!
Ik ga hem dan zoveel mogelijk zelf laten doen. Hopelijk maakt dit meer indruk dan al mijn reminders dat hij z’n fietssleutel op de vaste opruimplekken moet hangen. En zo niet; dan weet hij precies wat er moet gebeuren om dat probleem opgelost te krijgen.