“If you obey all the rules, you miss all the fun” (Katharine Hepburn) - Lekker dat beetje eigenwijs. En het is nog goed voor ze ook! + wat handige tips voor de ouders van die ondeugende kids.

Gelukkig heb ik ook een baldadige kant, die houdt van plagen, eigenwijs zijn. En van dingen net anders doen dan men verwacht of dan hoort. Altijd met een vrolijke noot en een knipoog hoor, don’t worry. Die kant van mij kan zo genieten als kinderen dingen net anders doen dan je wilde. Gewoon, omdat ze dat leuker/interessanter vinden. En waarom zouden ze dat niet (soms) mogen?

Stiekem stilletjes

Laatst was Elissa stilletjes aan het spelen in haar kartonnen speelhuis. Niks bijzonders op zich. Vaak genoeg speelt ze rustig. Beetje tekenen. Of met haar poppen. Maar deze keer niet. Door de Mama…-Ik-wil-je-iets-laten-zien…-intonatie kreeg ik al een lichtbruin vermoeden dat ze iets ondeugends aan het doen was.

Pretogen

Met pretogen kwam ze naar buiten gekropen. “Hier had ik zin in”. Hele gezicht ondergetekend met roze stift. Tja, mama maakt zich op, wilde zij ook. Milan: “dat mag toch niet!” Tja… euh… normaal niet nee. Maar waarom eigenlijk niet? Zo erg is het niet (was met afwasbare kinderstift).

Regels om de regels?

Tuurlijk, vaak zijn regels nodig en handig. Handen wassen voor het eten (zodat je niet ziek wordt), op tijd naar bed (zodat je voldoende slaapt en de volgende dag ook nog een beetje gezellig bent), goed uitkijken voor het oversteken (zodat je heel blijft). Maar het valt me op dat we kinderen zo vaak zeggen wat ze ‘moeten’ doen of juist ‘niet’. We verplichten en verbieden veel meer dingen dan eigenlijk nodig is. En dan goed is volgens mij. En in ieder geval dan leuk is! Zowel voor hen, als voor ons (zo vermoeiend om je overal tegenaan te moeten bemoeien).

“Niet doen!”

• “Niet op die stoel staan!” Waarom eigenlijk niet? Daar kan zo’n stoel best tegen. En ja misschien vallen ze eraf. Maar die zere knie is veel leerzamer dan het “niet doen” “pas op” van je ouders. Zo lang het niet écht gevaarlijke situaties oplevert denk ik dat vallen en opstaan heel nuttig is.

• “Niet met de schaar knippen!” In veel Scandinavische landen laten ze bij de kinderopvang kinderen vanaf jonge leeftijd al met scharen en messen omgaan. Omdat die dingen nou eenmaal bij het leven horen. Dan kun je ze het beste maar zo snel mogelijk aanleren hoe je er veilig mee om kunt gaan, vinden ze daar. Goed punt.

• “Niet je zusje plagen!” Mooie gelegenheid voor haar om te oefenen met voor zichzelf opkomen. Als ze in de Grote Wereld geplaagd wordt door klasgenootjes of buurkinderen ben je ook niet in de buurt om haar te helpen. Fijn als ze in de thuis kan oefenen (met wat tips hier en daar van ouders hoe je dat eigenlijk doet; assertief zijn enzo)

• “Niet met je voeten in de plassen stampen!” Maar dat is zo leuk om te doen! En die schoenen drogen toch wel weer. En die broek ook. Ok, soms is het even niet handig (als je nog de hele tijd op pad moet), maar andere keren kan het best.

• “Niet in die boom klimmen! Dan wordt je broek vies!” (ehhh, wasmachines?)

Laat ze uitproberen en leren

Ik snap wel waar die voorzichtigheid vandaan komt. We zijn gewoon zuinig op onze kinderen en willen niet dat hen iets vervelends overkomt. Maar wat nou als de regels en de voorzichtigheid niet de beste manier is om hen te beschermen? Maar juist het vallen en opstaan (zo lang het veilig blijft). Laat ze lekker in die boom klimmen, en sta erbij om ze op te vangen als ze vallen, of vertel ze hoe veilig klimmen.

Zo heurt het nou eenmaal

En het komt vaak voort uit ‘hoe het hoort’. Maar waarom hoort het zo vaak zo streng? Beperken we onszelf al niet veel meer dan nodig. En kinderen nog veel meer dan nodig! Ik vind wat ‘hoort’ ook vaak veel te overdreven. Veel te strikt en beperkend. Misschien geschikt voor al die verstandige volwassenen, maar niet voor kinderen die nog moeten ontdekken en leren. Begeef je af en toe lekker buiten de regels. Met een knipoog en een boel vrolijkheid.

Tip 1: laat ze zelf nadenken

Ik ben mezelf inmiddels aan het aanleren om m’n kids niet te vertellen dat ze iets niet mogen, maar uit te leggen waarom iets gevaarlijk is, en ze dan zelf verstandig te laten zijn: “Stel je eens voor wat er gebeurt als je op het randje van de stoel gaat staan…” “eeh, dan valt ie om, en dan val ik op de grond”. Mooi, hoef ik geen “voorzichtig zijn hè” meer te zeggen. Vind ik veel leuker én het is nog eens veel effectiever ook.

Tip 2: Just try it – en geniet ervan

Probeer het gewoon af en toe uit; wat minder verbieden en verplichten, wat meer kinderen laten ontdekken en ondeugend laten zijn. Zorgt voor leukere ouders en meer onstpannen kinderen. En waarschijnlijk leren ze er meer van dan van dingen niet (mogen) doen.

Stiftgezicht

Oja, ik heb haar de hele middag en avond lekker met stift op haar gezicht rond laten lopen. Want zij vond het mooi (bekeek zichzelf regelmatig in de spiegel). En het zat er toch al op. En ik hou van kinderen die plannen bedenken en initiatief tonen en ze uitvoeren. Pas met bedtijd eraf gehaald (want het beddengoed onder de stift vond ik een minder leuk idee).