Een hilarisch gesprek over ongemakkelijke gesprekken met pubers over seks - “Mam, hoort het bij vrijen dat je altijd eerst gepijpt wordt?”
Ik zit met een vriendin in een café. We hebben het over onze steeds groter en zelfstandiger wordende kinderen; de mijne pre-puber en puber, die van haar studenten. Het gesprek is al even op gang als ze vertelt over hoe het onderwerp seksualiteit onverwacht ter sprake kwam door een wel heel directe, maar ook onbevangen vraag van haar zoon.
PUBERTEITOPVOEDENSEKSUALITEIT
5/14/20225 min read


Wat is het fijn om van gedachten te wisselen met een andere ouder. Ervaringen te delen. Bijvoorbeeld het zoeken naar de juiste balans tussen je groter wordende kinderen nog dingen uit handen nemen en voor ze regelen versus ze helemaal hun eigen zaakjes te laten oplossen. Hoe we er enorm van genieten al die nieuwe fases mee te maken. Ik van hoe Milan nu een echte puber is en wisselt tussen de bekende meegaandheid en gezelligheid, stugheid, buien en onverwacht wijze uitspraken of bijdehandte opmerkingen. Zij van haar studerende kinderen en hoe ze zich daarin ontplooien.
Struggles te delen, zoals hoe om te gaan met de opvoeding van stiefkinderen. Wat te doen als de kinderen van je nieuwe partner anders worden opgevoed dan jij jouw kinderen tot dan toe hebt opgevoed? En hoe we binnen onze samengestelde gezinnen met nieuwe partner en stief/bonus-kinderen zoeken naar hoeveel je je wel of niet bemoeit met de opvoeding van de kinderen van je partner. Dat de kinderen van je partner zitten niet zitten te wachten op nieuwe regels en streng toegesproken worden door de ‘stiefouder’. Ik heb zelf als kind ervaren hoe belangrijk het is dat de stiefouder eerst veel ‘credits’ verzamelt en een band met je opbouwt, voordat je als kind open gaat staan voor zijn/haar ‘bemoeienissen’. Dat deed mijn stiefmoeder goed en zij is daardoor mijn inspiratie voor hoe mijn vriend en ik de relatie met elkaars kinderen heel rustig hebben opgebouwd. Ondanks dat blijft het zoeken, afwegen en veel afstemmen. Inspiratie te halen uit de ervaringen van de ander.
Zo lopen we langs allerlei aspecten van het ouderschap. Dan kaart ik het gesprek aan over seksualiteit bespreken met je kinderen. Ik ben benieuwd naar hoe zij dat heeft aangepakt. Waar ik soms mee worstel: wanneer bespreek je zo’n best ongemakkelijk onderwerp? Niet alleen het feitelijke deel (waar ze op de basisschool gelukkig ook al informatie over krijgen, bijvoorbeeld tijdens de themaweek ‘kriebels in je buik’). Maar ook: wanneer en hoe bespreek je een onderwerp als het genieten van intimiteit en vrijen? Dat het belangrijk is dat er daarin evenwicht is tussen beide partners. Dat je respectvol met elkaar omgaat, je eigen grenzen kent en durft aan te geven. Een actueel onderwerp dat nu volop in het nieuws is.
Ik vind het lastig om te bepalen hoe ik dit onderwerp wil gaan bespreken met Elissa, ook omdat zij het zo’n ongemakkelijk onderwerp vindt. Met Milan verliep het feitelijke deel onverwacht soepel. De hilarische TEDtalk van cabaratière Julia Sweeney laat zien hoe ‘Het Gesprek’ ook mis kan lopen als je het te voorzichtig probeert te bespreken en je nieuwsgierige kind vervolgens wat eigen onderzoek gaat doen op internet en daar pornofilms tegenkomt, waardoor ze gaan denken dat dat de normale gang van zaken is. Het over laten aan ‘wat ze vanzelf wel zullen leren’ wil ik ook niet, zeker niet door het beeld dat er in muziek/rapteksten en bijbehorende clips wordt geschetst van wat je ‘hoort te doen’. Of wat ze uit de grote verhalen van vrienden of gegiebel gesprekjes met vriendinnen halen. Want dat is allemaal zo’n verkeerd, respectloos of beperkt beeld.
Mijn vriendin begint te lachen: “Bij mijn zoon kwam dit gesprek vanzelf en nogal onverwacht ter sprake. Hij zat in groep 7 of 8, kwam naar me toe terwijl ik aan de keukentafel zat en vroeg pontificaal: ‘Mam, hoort het bij vrijen dat je als man altijd eerst gepijpt wordt?’” Ik barst uit in een enorm lachsalvo. We zitten op dat moment in een restaurantje een kop thee te drinken en ons tafeltje staat vlak naast de kassa, waar om de paar minuten personeel staat en af en toe een bezoeker om af te rekenen. Eigenlijk een beetje ongemakkelijke plek voor zo’n gesprek.
Terwijl we beide hard lachen, vertelt ze verder: “Ik viel helemaal stil toen hij dat zo vroeg. Hoe moest ik hier nou op reageren? Ik werd vanbinnen boos door het onevenwichtige beeld dat hij schetste van vrijen, maar ik was ook trots dat hij het wel gewoon aan me vroeg. En blij dat ik de kans had om het met hem te bespreken.” Ik vraag haar: “Hoe kwam hij op het idee dat het zo hoorde te gaan?”. Ze vertelt verder: “Daar had hij het met zijn vrienden over gehad. En ik vermoed dat hij ook wel iets van pornofilms gezien had.”
“Hoe reageerde je hierop?” vraag ik haar vervolgens. Ik moet eerlijk bekennen dat ik op zo’n moment echt even niet zou weten wat ik moet zeggen. “Ik vertelde hem dat vrijen niet gaat zoals in pornofilms; dat die niets met de realiteit te maken hebben. Dat het gaat over samen genieten. Beide genieten. Dat voorspel en knuffelen ook belangrijk zijn. Over respectvol met elkaar omgaan. Over het aanvoelen van je eigen grenzen en indien nodig die beschermen als iemand er overheen wil gaan. En het nooit tegen je zin in doen, je over laten halen of een ander dwingen.” Grinnikend zeg ik haar: “Wat fijn dat je op deze manier de gelegenheid had het met hem hierover te hebben! En dat hij ook benieuwd was naar jouw mening. Ik weet nog even niet zo goed hoe ik het moet aanpakken om het hier met Elissa en Milan over te hebben.” Ze lacht: “Bij mijn dochter liep het ook anders hoor. Daar kwam het pas ter sprake toen ze me vertelde dat ze aan de pil wilde en ze blijkbaar al een vriendje had.”
Terwijl we aanstalten maken om te vertrekken, lachen we nog wat na (met nog steeds obers die over onze schouders meeluisteren). “Wat heerlijk om zo open en eerlijk over de mooie dingen van het ouderschap te praten. En ook over de struggles en de gênante of ongemakkelijke momenten.” zegt ze tegen me. Ik kijk haar met pretogen aan: “Heel fijn. Het maakt het zoveel lichter als je weet dat je niet de enige bent die soms zo worstelt.” We lopen naar buiten, opgeladen door het gevoel van verbinding en door de energie die een goede lachbui je geeft. “En ook heel fijn om te beseffen dat we ons niet hoeven te schamen als we het even niet meer weten. Dat gewoon eerlijk je verhaal delen je in ieder geval een lichter gevoel geeft. En soms ook een inspirerende kijk erop, of een andere aanpak. En om zo af en toe geweldige, energie- en levenslustgevende lachsalvo’s!” grinnik ik. Lachend beaamt ze dat.
“Mam, hoor je altijd gepijpt te worden?” fluister ik haar zacht toe terwijl we naar buiten lopen. En weer lopen de tranen bijna over onze wangen. Niet vanwege die vraag an sich, maar vanwege ons ongemak als we die vraag gesteld krijgen.


