De kracht van inzichten uit je kindertijd voor je puberteit en volwassenheid – een brief aan mijn 12-jarige zoon

Lieve Milan,

Afgelopen week was het zover. Je bent 12 jaar geworden. Een bijzondere leeftijd: van je kindertijd ben je nu overgegaan naar je puberteit: de fase waarin je je steeds meer los zal maken van je ouders, eigenwijzer zal worden, meer en meer je eigen keuzes maakt.

In veel culturen is dit de leeftijd dat je officieel overgaat van ‘onder moeders vleugels’ naar de wereld van de mannen, meestal na een bijzonder ritueel. Omdat ik wil dat je de ruimte voelt om mij steeds meer los te laten en je bij de mannen te scharen, heb ik er een bijzonder feestweekend van gemaakt, inclusief een mini-ritueel met het indianenverhaal over de Bizonjagers, die na de jacht hun Echte Naam kregen ter vervanging van hun Kindernaam.

En omdat ik in de jaren tijdens en na mijn burn-outs (pas) leerde hoe veelzeggend die kinderjaren zijn wat betreft je karakter, je eigenheid, je sterktes, je valkuilen, en hoe waardevol deze inzichten zijn voor het leven dat voor je ligt, heb ik een fotoboek voor je gemaakt van jouw 0-12 jaar. Zodat het jou kan gidsen, een kompas voor je kan zijn.

Wow, wat vliegt de tijd…

Ik zie je nog zo voor me; pasgeboren in mijn armen. Na al die mooie zwangerschapsmaanden vol nieuwsgierigheid naar wat voor persoon ik bij me droeg, was je daar. Heerlijk vond ik het om je vast te houden, naar je te kijken, je te voeden, te leren kennen.

Onze start

Onze start was niet makkelijk. De laatste weken van de zwangerschap was er mijn intense verdriet vanwege mijn onverwacht op sterven liggende dierbare stiefzusje (we hebben je naar haar vernoemd), die ik niet kon bezoeken vanwege de vergevorderde zwangerschap. Het kan niet anders dan dat je mijn verdriet hebt meegevoeld. Toen de 2 uur durende persweeën die je moest opvangen omdat het ons niet lukte je naar buiten krijgen omdat je een ‘Sterrenkijker’ was (wat misschien wel een passende naam is bij je karakter). De keizersnee die volgde. Het moet voor jou een overweldigdende start zijn geweest. En vervolgens de 3 uitputtende dagen op de ziekenhuiskamer waar we lagen met een andere baby – een huilbaby – waardoor jij niet kon slapen. Dus hield ik je 3 dagen en nachten in mijn armen. Wat waren we doodmoe, maar hoe prachtig heeft dat onze band gesmeed.

Vanaf het begin heb ik intens veel van je gehouden en dat is alleen maar meer geworden. Ieder stapje in je leven vond ik prachtig: je eerste hapjes en stapjes, woordjes en zinnen, je eerste vriendjes en hoe je steeds meer de wereld ontdekte. Met iedere nieuwe fase in je leven, genoot ik van wat dat weer met zich mee bracht: de nieuwe dingen die je erbij leerde, hoe je karakter steeds duidelijker werd en zich steeds meer vormde.

Je eigen pad op je eigen tempo

En tot mijn verrassing ontdekte ik dat je als ouder weliswaar veel kunt bijdragen aan hoe je kind opgroeit en zich ontwikkelt, door – bewust of onbewust – bij te dragen aan zijn basisveiligheid, zelfvertrouwen, leergierigheid, veerkracht, levenslust. En door dat wat je je kind wilt meegeven zelf vóór te leven. Maar dat je tegelijkertijd relatief weinig invloed hebt. Dat je kind zijn eigen pad te lopen heeft. Zich in zijn eigen tempo zal ontwikkelen, op zijn eigen manier, passend bij zijn karakter. En dat pushen eigenlijk altijd averechts werkt; vaak al op de korte en anders op de lange termijn.

Ook leerde ik dat veel ‘groeisprongen’ die je als ouder voor je kind wilt, vaak (‘pas’) komen als je ze niet meer verwacht. Dat vertelt me dat ik me geen zorgen hoef te maken of je het wel leert. Als ik jou voorleef wat ik je aan nieuwsgierigheid, assertiviteit, veerkracht, ontspanning, levenslust en andere levenslessen gun, dan zul je het oppikken op het moment dat jíj er klaar voor bent, en op de manier die bij jóu past, waaronder:

• Eten: Zo dacht ik in het begin dat ik – dankzij mijn mix van liefdevol en geduldig maar ook streng zijn, jij wel een makkelijke eter zou worden. Het liep totaal anders; je lustte jarenlang heel weinig. Pushen zorgde alleen maar voor meer afkeer van eten. Er waren een paar dingen die je lustte, van de rest werd je al snel misselijk. Dus langzamerhand liet ik het steeds meer los: om je voldoende voedingsstoffen laten eten ging ik verse soepen en smoothies maken – wat je wel lekker vond. En mocht je meestal eten wat je lekker vond. Liefst pasta met broccoli en kaas, en yoghurt toe. En toen ineens – afgelopen voorjaarsvakantie op reis in Parijs – kreeg je uit jezelf zin in bijzondere soorten eten uitproberen!

• Moed en vertrouwen: Als kind was je bangig, durfde niet uit jezelf op dingen af te stappen. Maakte niet uit of ik geduldig was, je moed inpraatte, het met kleine stapjes aanbood. Je durfde niet. Maar met een jaar of 8, toen wat boodschappen vergeten was, bood je onverwacht aan om in je eentje naar de winkel te gaan en het voor ons te kopen. “En heb je misschien nog meer nodig mama?” Of wat denk je van deze groei: toen je in de Efteling een keer dacht dat je ons kwijt was, vroeg je zonder enige angst een vreemde of je even op haar mobiel naar je moeder mocht bellen. Je was heel rustig en vroeg me gewoon waar we waren. Er was geen enkele paniek in je stem. Je had het volste vertrouwen dat dit op zijn pootjes terecht zou komen.

• Sociaal: Je hield als kind niet veel van buiten spelen; je wilde binnen blijven in de rustige beschermde omgeving van ons huis. En als je naar buiten wilde, dan wilde je met mij of papa spelen, niet met onbekende kinderen. Maar sinds 2 jaar ga je uit jezelf naar buiten, en speelt uren op het schoolplein of de skatebaan met onbekende kinderen of tieners.

• Doorzetten: vroeger gaf je makkelijk op als het niet ging zoals je wilde, moe was of pijn had, hoe ik je ook probeerde over te halen door te zetten. En tegenwoorden bikkel je door op je huiswerk, zelfs als het al laat is en niet gaat zoals je wilt. Fiets je zonder te mopperen, ook als we wind tegen hebben. Ga je door met steppen en stunten op de skatebaan, ook als je net daarvoor hard bent gevallen. En help je me spontaan de auto uitladen, ook al ben je doodmoe van je feestweekend.

Je karakter

Ik heb deze jaren ook geleerd – en ook van de tegenslagen in mijn eigen leven – hoe belangrijk is dat je als ouder niet probeert het karakter van je kind te sturen. Het beste wat je als ouder kunt doen, is nieuwsgierig zijn naar het karakter van je kind, en naar hoe je het kunt ondersteunen om zijn kracht steeds meer te gaan herkennen en omarmen, en leren om te gaan met zijn zwakkere kanten, valkuilen en struggles. Je kind pushen om te worden wat het niet is, zal ten kosten gaan van zijn eigenheid en levenslust.

Als je door de foto’s, mijn verhalen en je eigen uitspraken heen bladert die ik in je fotoboek heb verwerkt, kun je er vele kenmerken van jezelf in terug zien, en de meeste al vanaf je allereerste jaren. Je aanstekelijke vrolijkheid, vertrouwen in het leven, filosofische kanten, gevoeligheid, zelfstandigheid, interesses en zoveel meer.

Je puberteit

En nu is er weer een nieuwe fase aangebroken: van je kinder-tijd ben je nu overgegaan naar je puber-tijd. Ook deze ontwikkeling vind ik prachtig om te zien: Je steeds meer groeiende zelfstandigheid en zelfverzekerdheid, je groter wordende nieuwsgierigheid en leergierigheid, je eigenwijsheid die steeds sterker wordt, de boze buien die je verrassen, je gevoelens die je niet meer altijd begrijpt. Het hoort er allemaal bij! En daarnaast blijven je zachtaardigheid, vrolijkheid, knuffeligheid, behulpzaamheid en gevoel voor humor die voortdurend in de foto’s van 0 tot nu te zien zijn.

Deze puberteit is een hele mooie en belangrijke fase op weg naar volwassenheid. Dat moest gevierd! Daarom hebben we echt iets bijzonders gemaakt van je verjaardag, inclusief het verhaal van het overgangsritueel van de indianen en hun Echte Naam. Ik hoop dat het je zal inspireren. En daarom kreeg je als cadeau je fotoboek met een overzicht van je kindertijd van 0-12 jaar.

Ik heb zoveel van je genoten de afgelopen 12 jaar! Met dit fotoboek kun je er heerlijk van nagenieten en herinneringen ophalen aan de gebeurtenissen die jou hebben helpen groeien tot wie je nu bent. En steeds meer ontdekken wat jouw karakter is, waar jouw talenten (en valkuilen/zwakkere kanten) liggen om te benutten (en te omarmen), waar jouw interesse ligt.

Ik zie uit naar de puber en de man die je aan het worden bent. Geniet maar lekker van dit groeiproces!